By RONALD LIM
Manila Bulletin, Students & Campuses Section, September 7, 2008
Two recent Palanca awardees
Manila Bulletin, Students & Campuses Section, September 7, 2008
Two recent Palanca awardees
hope to encourage
young Filipinos to write
in their native tongue
For Edgar Godin and Ariel Tabag, winning the Palanca Award for their short stories mean more than just recognition of their literary skill. It is an opportunity for them to show the nation that literature in the regions continues to thrive, despite the challenges that our regional languages face in this increasingly globalized world.
Thirty-six-year-old Godin won second prize in the Maikling Kuwento-Cebuano category for his story "Bingo", while 30-year-old Ariel Tabag won second prize in the Maikling Kuwento-Iluko category for his story "Littugaw".
Both of them work for the Manila Bulletin Publishing Corporation: Godin is the associate editor of Bisaya Magazine, while Tabag is the entertainment editor of Bannawag Magazine.
The two credit their passion for writing to the simple act of reading magazines. "Para akong wild orchid na sumulpot," says Godin. "Wala akong kamalay-malay dati na puwede palang mag-sulat. Dahil sa pagbabasa ng magasin, doon ko napansin na puwede palang ganito, gagawa ka ng storya tapos mapupublish."
"Mahilig kami ng kapatid ko. Nakuha namin siguro dahil sa maagang pagka-expose sa Bannawag. Linggo-linggong bumibili ng Bannawag yung tatay namin," adds Tabag.
Growing up, the two would write any way they could. Tabag would write poetry and send it to a radio station that read poetry online, while Godin started out by contributing jokes to local magazines.
Opportunity came knocking Godin’s way when his work finally started getting published. "Noong nagsimula nang ma-publish yung mga gawa ko, nagkataon naman na nakuha kaagad akong staff sa magasin. Biglaan din yon. Nangangailangan sila ng staff at ako iyong napili nila. Nakatanggap ako ng telegrama noon eh, sabi ko ‘Ano kayang gagawin ko roon? Tagaligpit?’" he jokes.
Tabag would come from a stint in the seminary before he became a part of Bannawag. And even then, he had to work hard for it. "Kahit nasa seminary na ako, nagsusulat-sulat pa rin ako ng mga tula. Noong lumabas na ako, sinubukan ko magpadala dito sa Bannawag. Siyempre, noong una hindi na-publish," he recalls. "Talagang pinuntahan ko iyong mga editor para tanungin kung ano ba ang gusto nila. Humingi ako sa kanila ng mga tips. Nahasa din siguro, dahil sunod-sunod na iyong na-publish na tula at kuwento."
The combined time the two have spent in Bisaya and Bannawag spans almost two decades, and they say that the training they’ve received during their tenure has been an invaluable help to their writing skills. Godin says that his training as a journalist has helped widen his perspective, while Tabag says it has given him objectivity when it comes to his work. "Dito, natutunan ko kung paano maging editor sa sarili kong gawa. Natutunan kong ihiwalay iyong gawa ko at titingnan ko siya na iba sa akin. Nakikita ko iyong mali o kagandahan niya," he says. "Alam mo na rin kung ano iyong ayaw ng editorial. Maraming kailangan ang magasin na hindi alam ng writer; ikaw alam mo na iyon."
REAL-LIFE
Both Godin and Tabag say that the ideas for their stories came from real life experiences. "Littugaw" narrates a day in the life of a Filipino priest, something that Tabag knows intimately about through his time in the seminary. "Bingo", which features different characters with various concerns discussing society while playing the story’s namesake, is something that Godin actually does on a regular basis.
"Nakuha ko iyong ideya ko para sa story dahil naglalaro talaga kami ng bingo. Sumasali talaga ako sa mga laro, hanggang sa may nag-stick. ‘Aba, parang maganda ito.’ Dinevelop ko hanggang sa may mabuong storya," says Godin.
However, neither one says that they were sure their entries were going to win, not even Tabag, who had already won a Palanca in 2003.
FIGHTING THE BIASES AGAINST WORKS IN FILIPINO
While their triumphs are certainly cherished, Godin and Tabag also say that their wins also serve to emphasize the fact that literature in the regions is often overlooked by a Manila audience that is often biased towards Filipino or English works. "Nakikita naman natin na walang gaanong importansiya na binibigay sa literatura ng rehiyon. Sa publication pa lang ng mga aklat, talong-talo na regional. Sa exposure, kapag nanalo ka sa Filipino, national ang dating mo. Pag region, lokal lang iyan. Sa pagtingin-tingin lang natin sa paligid, napapansin na natin na talagang medyo dehado nga ang mga regional," says Godin.
Godin believes that the readers in Manila are missing a lot by not opening their mind to the literary works that the regions have to offer. "Yung mga galing sa region, siyempre nakakaintindi ng Tagalog, nakakaintindi rin ng English. Ang mga taga-Maynila, palagi na lang silang magtatanong kung saan nakarating ang rehiyon sa pagsusulat.
"However, being ignored by Manila’s literary scene isn’t the only problem that literature in the regions has to face. The two note that more and more young people are veering away from speaking in their native language, and this does not bode well for the future of the country’s culture. "Itong mga wikang ito kasi ay bahagi ng pambansang kultura. Paano mabubuo ang pambansang kultura kung mawawala ang mga wikang ito? Dito mo rin mas maipakikilala ang sarili mo bilang isang tao," says Tabag.
"Gawa ng Pilipinisasyon na itinakda sa Saligang Batas, naiiwanan talaga ang lokal na wika. Mula sa pagkamulat ng mga bata, dahil sa TV, Filipino ang kinalakihan nila. Ang nangyayari sa wikang katutubo ay nasisira. Ituturing ka pang baduy kapag nagbabasa ka ng Cebuano o Ilocano," adds Godin. "Para sa akin kasi, ang isang lenguwahe ay walang substitute. Buhay ng Bisaya, isulat mo sa wikang Bisaya. Buhay ng Ilokano, hindi mo puwedeng sulatin sa ibang wika, lalo na sa paraan ng pagsasalita at pagbigkas."
More often than not, it is competitions like the Palanca which give them an opportunity to show what the regions can offer, and the two are entirely supportive of a younger generation continuing on competing in tilts like this. However, they also agree that more needs to be done. "Kung maari, mas maganda kung mai-translate para maintindihan ng kalahatan. Pangalawa, mabigyan ng atensiyon sa Department of Education, para maipaalam sa kabataan na ganito ang sitwasyon. Hindi naman masama ang pambansang wika, kailangan din natin. Ang sa akin lang, huwag sanang iwanan ang lenguwaheng maliliit. Ang maganda sanang gawin, pagtuunan natin ng konting pansin ang katutubong wika para sabay na uusbong ang wika ng mga Pilipino," says Godin.
"Dapat iyong mga batang Ilokano, dapat sa early stages pa lang, ang pagtuturo ay Ilokano. Kung ready na ang utak nila para tumanggap ng bagong wika, doon mo ipasok and Tagalog o English. Pero unang-una dapat ay matuto siya sa kanyang katutubong wika. Kailangang bigyan ng pagkakataon ng gobyerno na makilala rin ang mga wikang ito," adds Tabag.
The two hope that their wins encourage young people to write in their native tongue, whatever it may be. "Ang pagsusulat naman kasi ay kung saan ka komportable. Kung anong wika kung saan nila mas naihahayag ang sarili nila, iyon ang gamitin nila. Kung iniisip mo na mas madaling sumikat sa Ingles, darating din iyan. Nandoon naman kasi sa gawa mo. Kung Ilokano ka at Ilokano ang gamit mo, mas buo ang sinulat mo," says Tabag.--
For Edgar Godin and Ariel Tabag, winning the Palanca Award for their short stories mean more than just recognition of their literary skill. It is an opportunity for them to show the nation that literature in the regions continues to thrive, despite the challenges that our regional languages face in this increasingly globalized world.
Thirty-six-year-old Godin won second prize in the Maikling Kuwento-Cebuano category for his story "Bingo", while 30-year-old Ariel Tabag won second prize in the Maikling Kuwento-Iluko category for his story "Littugaw".
Both of them work for the Manila Bulletin Publishing Corporation: Godin is the associate editor of Bisaya Magazine, while Tabag is the entertainment editor of Bannawag Magazine.
The two credit their passion for writing to the simple act of reading magazines. "Para akong wild orchid na sumulpot," says Godin. "Wala akong kamalay-malay dati na puwede palang mag-sulat. Dahil sa pagbabasa ng magasin, doon ko napansin na puwede palang ganito, gagawa ka ng storya tapos mapupublish."
"Mahilig kami ng kapatid ko. Nakuha namin siguro dahil sa maagang pagka-expose sa Bannawag. Linggo-linggong bumibili ng Bannawag yung tatay namin," adds Tabag.
Growing up, the two would write any way they could. Tabag would write poetry and send it to a radio station that read poetry online, while Godin started out by contributing jokes to local magazines.
Opportunity came knocking Godin’s way when his work finally started getting published. "Noong nagsimula nang ma-publish yung mga gawa ko, nagkataon naman na nakuha kaagad akong staff sa magasin. Biglaan din yon. Nangangailangan sila ng staff at ako iyong napili nila. Nakatanggap ako ng telegrama noon eh, sabi ko ‘Ano kayang gagawin ko roon? Tagaligpit?’" he jokes.
Tabag would come from a stint in the seminary before he became a part of Bannawag. And even then, he had to work hard for it. "Kahit nasa seminary na ako, nagsusulat-sulat pa rin ako ng mga tula. Noong lumabas na ako, sinubukan ko magpadala dito sa Bannawag. Siyempre, noong una hindi na-publish," he recalls. "Talagang pinuntahan ko iyong mga editor para tanungin kung ano ba ang gusto nila. Humingi ako sa kanila ng mga tips. Nahasa din siguro, dahil sunod-sunod na iyong na-publish na tula at kuwento."
The combined time the two have spent in Bisaya and Bannawag spans almost two decades, and they say that the training they’ve received during their tenure has been an invaluable help to their writing skills. Godin says that his training as a journalist has helped widen his perspective, while Tabag says it has given him objectivity when it comes to his work. "Dito, natutunan ko kung paano maging editor sa sarili kong gawa. Natutunan kong ihiwalay iyong gawa ko at titingnan ko siya na iba sa akin. Nakikita ko iyong mali o kagandahan niya," he says. "Alam mo na rin kung ano iyong ayaw ng editorial. Maraming kailangan ang magasin na hindi alam ng writer; ikaw alam mo na iyon."
REAL-LIFE
Both Godin and Tabag say that the ideas for their stories came from real life experiences. "Littugaw" narrates a day in the life of a Filipino priest, something that Tabag knows intimately about through his time in the seminary. "Bingo", which features different characters with various concerns discussing society while playing the story’s namesake, is something that Godin actually does on a regular basis.
"Nakuha ko iyong ideya ko para sa story dahil naglalaro talaga kami ng bingo. Sumasali talaga ako sa mga laro, hanggang sa may nag-stick. ‘Aba, parang maganda ito.’ Dinevelop ko hanggang sa may mabuong storya," says Godin.
However, neither one says that they were sure their entries were going to win, not even Tabag, who had already won a Palanca in 2003.
FIGHTING THE BIASES AGAINST WORKS IN FILIPINO
While their triumphs are certainly cherished, Godin and Tabag also say that their wins also serve to emphasize the fact that literature in the regions is often overlooked by a Manila audience that is often biased towards Filipino or English works. "Nakikita naman natin na walang gaanong importansiya na binibigay sa literatura ng rehiyon. Sa publication pa lang ng mga aklat, talong-talo na regional. Sa exposure, kapag nanalo ka sa Filipino, national ang dating mo. Pag region, lokal lang iyan. Sa pagtingin-tingin lang natin sa paligid, napapansin na natin na talagang medyo dehado nga ang mga regional," says Godin.
Godin believes that the readers in Manila are missing a lot by not opening their mind to the literary works that the regions have to offer. "Yung mga galing sa region, siyempre nakakaintindi ng Tagalog, nakakaintindi rin ng English. Ang mga taga-Maynila, palagi na lang silang magtatanong kung saan nakarating ang rehiyon sa pagsusulat.
"However, being ignored by Manila’s literary scene isn’t the only problem that literature in the regions has to face. The two note that more and more young people are veering away from speaking in their native language, and this does not bode well for the future of the country’s culture. "Itong mga wikang ito kasi ay bahagi ng pambansang kultura. Paano mabubuo ang pambansang kultura kung mawawala ang mga wikang ito? Dito mo rin mas maipakikilala ang sarili mo bilang isang tao," says Tabag.
"Gawa ng Pilipinisasyon na itinakda sa Saligang Batas, naiiwanan talaga ang lokal na wika. Mula sa pagkamulat ng mga bata, dahil sa TV, Filipino ang kinalakihan nila. Ang nangyayari sa wikang katutubo ay nasisira. Ituturing ka pang baduy kapag nagbabasa ka ng Cebuano o Ilocano," adds Godin. "Para sa akin kasi, ang isang lenguwahe ay walang substitute. Buhay ng Bisaya, isulat mo sa wikang Bisaya. Buhay ng Ilokano, hindi mo puwedeng sulatin sa ibang wika, lalo na sa paraan ng pagsasalita at pagbigkas."
More often than not, it is competitions like the Palanca which give them an opportunity to show what the regions can offer, and the two are entirely supportive of a younger generation continuing on competing in tilts like this. However, they also agree that more needs to be done. "Kung maari, mas maganda kung mai-translate para maintindihan ng kalahatan. Pangalawa, mabigyan ng atensiyon sa Department of Education, para maipaalam sa kabataan na ganito ang sitwasyon. Hindi naman masama ang pambansang wika, kailangan din natin. Ang sa akin lang, huwag sanang iwanan ang lenguwaheng maliliit. Ang maganda sanang gawin, pagtuunan natin ng konting pansin ang katutubong wika para sabay na uusbong ang wika ng mga Pilipino," says Godin.
"Dapat iyong mga batang Ilokano, dapat sa early stages pa lang, ang pagtuturo ay Ilokano. Kung ready na ang utak nila para tumanggap ng bagong wika, doon mo ipasok and Tagalog o English. Pero unang-una dapat ay matuto siya sa kanyang katutubong wika. Kailangang bigyan ng pagkakataon ng gobyerno na makilala rin ang mga wikang ito," adds Tabag.
The two hope that their wins encourage young people to write in their native tongue, whatever it may be. "Ang pagsusulat naman kasi ay kung saan ka komportable. Kung anong wika kung saan nila mas naihahayag ang sarili nila, iyon ang gamitin nila. Kung iniisip mo na mas madaling sumikat sa Ingles, darating din iyan. Nandoon naman kasi sa gawa mo. Kung Ilokano ka at Ilokano ang gamit mo, mas buo ang sinulat mo," says Tabag.--
No comments:
Post a Comment