Labing maayong mga sugilanon sa Bisaya sa 1968

Kinadak-ang Okasyon sa Dagang Bisaya sa Hinapos sa Dekada ’60:
ANG PAGPANGHATAG SA GANTI SA BISAYA SA ‘LABING MAAYONG MGA SUGILANON SA TUIG 1968’
Ni SATUR P. APOYON
Davao City
Bisaya Enero 21, 2008


DUGAY na kadto nga okasyon. Matawag gani nga tipik na sa kasaysayan sa panahon

(Gikan sa wala: D.M. Estabaya, Gremer Chan Reyes, Satur P. Apoyon, Ambrosio T. Suico, Marcelo A. Geocallo, Arturo Peñaserada ug Papias P. Apoyon.)

ni Mampor o kapanahonan sa bata pa si Sabel, ingnon tang pu’nga. Ugpas ug kaha giagup-op na sa kadaan. Apan alang kanako, tam-is handomon ang nangagi nga sama niadto kay ako saksi sa talagsaong kahigayonan kansang tumong mao ang pag-ila sa kahinungdanon sa bunga sa mamugnaong obra sa magsusulat sa Dagang Bisaya sa magasing Bisaya nga ubos pa sa kapanag-iyahan sa Liwayway Publishing, Inc. ni Hen. Hans M. Menzi.

Garbo usab nako nga nahimong kabahin sa maong tulumanon nga nagpaila sa mga mananaog sa gipiliang nangapatik nga mga sugilanon sa Bisaya Magasin sa tibuok tuig sa 1968, bisan tuod ang akoang "Salampati ni Manoy Damon" kutob lang sa "Best 10".

Dili lang tungod sa akong pagka magtatampo sa Bisaya kondili tungod pod sa akong pagka kanhi pangulo ug nagpabiling sakop sa Diwa sa Dagang Bisaya (DIDABI) nga alayon sa okasyon. Ang ako upod nga pagka unofficial chronicler sa mga koronasyon sa "Gining Bisaya" sa 1962 ug 1963 alang sa mga mananaog nga raynang Dabawenya nahidungag upod nga katarongan nga dili gayod mahitaligam-an sa kadumalahan sa LPI ug Bisaya. Dugang pa, magulang sab ko sa ikatulong mananaog sa nahisgotang tuig.

Diha ipahigayon ang tulumanon sa "shining moment" sa Literaturang Bisaya sa "gymnasium" sa University of Mindanao nga gialirongan sa mga Dalan Claveria (karon Recto), Bonifacio, Palma Gil ug Ponciano Reyes (karon Cayetano Bangoy) sa kinapusoran sa karaang siyudad nga natukod niadto pang Oktubre 1936 ug nasubhan sa Marso 1, 1937.

Wala kaayo mabiktima ang programa sa masilakong higayon sa Dagang Bisaya ug iyang mait-ong magdadagang sa gitawag nga "Filipino time" kay gamay ra mag ligas ang gitakdang kasugdanan niini sa ika-5 sa hapon sa Pebrero 22, 1969. Si DME (Domingo M. Estabaya), ang nag-unang magtatampo sa nagkalainlaing matang sa artikulo sa iyang mabungahong dekada sa pagpanulat, mao ang gitahasang mamumulong sa pagbukas ug tigpaila.

Ang abiabing pakigpulong gihatag ni Alkalde Elias B. Lopez ug taudtaod gisundan upod og mubong pakigpulong ni Jess Ibañez, nahisunod nako nga pangulo sa DIDABI.

Human sa laing intermission number, gibatbat ni Editor Nazario D. Bas ang proseso sa paghukom sa mga mananaog nga sugilanon:

Unang Ganti – "Sayonara, Major Mataizo" – ni Gremer Chan Reyes;
Ikaduhang Ganti – "Pamaling" – ni Arturo Peñaserada;
Ikatulong Ganti – "Kainit sa Udtong Tutok" – ni Papias P. Apoyon

Mga Ganting Pasidungog:
"Kamatayon sa Lasang" – ni Marcelo A. Geocallo;
"Mga Pahoy sa Humayan" – ni Abelardo R. Gallardo;
"Lima ka Kumkom nga Yuta" – ni Ambrosio T. Suico;
"Si Masyong" – ni Pacifico A. Comilang, ug
"Adlaw nga Sabado" – ni Fornarina Enemecio.


Sa nakaangkon og pasidungog sa itaas, sila si Geocallo ug Suico lang ang nakatambong sa tulumanon.

Una ipanghatag ang ganting salapi sa tulo ka major prizes, misura unag balitaw si Fructuoso Gundaya, usa ka sakop sa DIDABI gikan sa Bansalan, Davao del Sur, ug edaran na pod niyang pares.

Si Gremer ang namulong sa ngalan sa mga mananaog.

Misunod ang kataposang sal-ot nga numero, sayaw sa kabag-ohan sa pipila ka dalagingding sa UM.

Unya ang labing gihulat nga mamumulong gipaila, si kanhi Pamuno-Nasod Carlos Polistico Garcia nga tumindok sa Talibon, Bohol. Gipangayoan gayod siya sa paglibkas sa nabantog mga laray sa "Dalagang Pilipinhon" nga batobalani sa iyang mga kampanya sa politika gikan pagka gobernador, senador ug bise presidente sa Pilipinas.

Mga maghuhukom sa bangga mao kining mosunod: P. Laudico, Editorial Director, Liwayway Publishing, Inc.; Estrella Alfon-Zulueta, inilang magsusulat sa Iningles ug Binisaya; Austrelegina Espina-Moore, magsusugilanon ug nobelista, inilang magsusulat sa Iningles ug Binisaya; Mlbn. Fausto Dugenio, inilang magsusulat, kanhi editor, ug director sa Philippine Coconut Administration; ug Nazario D. Bas, editor sa Bisaya.

Giapil upod sa paglista sa programa ang Mga Mananaog sa 1967:

Unang Ganti - "Kadtong Itom nga Bathala" – ni Gumer M. Rafanan;
Ikaduhang Ganti – "Hulaw": - ni Joe B. Labuga;
Ikatulong Ganti – "Sayaw sa Kalipay, Sayaw sa Kasakit" – ni Ambrosio T. Suico.

Mga Ganting Pasidungog:

"Panamilit sa Kabatan-on" – ni Santiago R. Pepito, Jr.;
"Ang Gihabogon sa Iyang Langit" – ni Ben M. Barrientos;
"Mga Bungtod ni Perseverando" – ni Benjamin Montejo;
"Mga Tunob sa Kangitngit" – Felixberto C. Climaco;
"Tinagoan sa Dagat" – ni Gremer C. Reyes.

Mao sa gihapon, kutob lang sa "Best 10" ang akoang sugilanon, "Ang Paril ni Iyo Magno".

(Sa hulagway: Satur P. Apoyon ug Papias P. Apoyon samtang nanuroy sa palibot sa Davao Insular Hotel nga No.1 sa dekada ’60 sa Siyudad sa Davao una managpamauli ang mga mananaog sa ilang tagsa-tagsa ka gigikanang dapit sa Kabisay-an ug Mindanao sa Pebrero 23, 1969. -- Mga hulagway gikan sa tipiganan ni SPA).

Kon dinha may susama pang pagpasiugdag bangga sa tampong piksiyon sa Bisaya Magasin sa mingsunod nga katuigan, nagtuo ko nga lisod na hitupngan ang kamabulokon ug kabug-aton sa Ikaduhang Pagpanghatag sa Ganti sa Labing Maayong mga Sugilanon sa Tuig 1968 nga nabatbat ko sa kapid-an ka gatos ka pulong sa paghandom.—